08 marca 2021 Helga Flatland "Współczesna rodzina"
- Zacznę od dygresji: odbierając książkę zwróciłam uwagę na największy napis na okładce czyli na Flatland, przekonana, że jest to tytuł książki, a zatem będzie to coś związanego z naszym miastem (Złotów w przedwojennej wersji niemieckiej to Flatov). Dopiero w domu zorientowałam się, że to nazwisko autorki...
Współczesna rodzina przedstawiona w książce Helgi Flatand to rodzina należąca do tak zwanej klasy średniej. Bardzo jestem ciekawa, czy w rodzinach należących do klasy mniej wykształconych, problemy emocjonalne są podobne, wychowanie dzieci jest tak świadome, a spotkania i rozmowy rodzinne są na takim poziomie jak w opisanej przez autorkę rodzinie? Obawiam się, że nie. W każdym razie obserwując opisaną rodzinę byłam pełna zazdrości, że można tak żyć – mimo że i tę rodzinę trapiły różne życiowe problemy, które jednak wydawały mi się przesadzone. Rozwód rodziców-seniorów, najważniejsze wydarzenie w rodzinie opisanej w książce. Wydarzenie, które zaburza życie dorosłych dzieci, przekonanych, że wychowali się w rodzinie najbardziej kochanej, pełnej miłości i szacunku. Swoje dorosłe życie te dzieci uważają za nie tak doskonałe, za o wiele trudniejsze, a tu nagle okazuje się, że to poprzednie było jakieś udawane, było jakąś grą, której nie zauważyli.
Autorka pozwala nam spojrzeć na wydarzenie oczami każdego z trojga dorosłych dzieci, ale mnie, jako równolatce rozwodzących się rodziców brakuje spojrzenia tych ostatnich. Chciałabym je porównać do swojej oceny ich decyzji. Ja tę decyzję rozumiem, chociaż jestem przekonana, że podjęcie decyzji w tak późnym wieku stanowić może w przyszłości dodatkowe obciążenie, którego być może się nie spodziewają żyjąc tyle lat w rodzinie mającej bliskie kontakty ze sobą.
Krystyna Matraszek
Ta wyrazista psychologiczna powieść mówi o rzeczach fundamentalnych. Współczesna rodzina to niezwykle wymowny tytuł. Myśl przewodnia powieści Helgi Flatland to próba zdefiniowania szczęścia osobistego w konfrontacji z wyobrażeniem szczęścia najbliższych krewnych. Bohaterowie utworu to trzypokoleniowa norweska rodzina. Punkt wyjścia fabuły to wspólny wakacyjny wyjazd do Włoch dla uczczenia 70. Urodzin nestora rodu imieniem Sverre. Sielski nastrój jubileuszowej kolacji burzy szokująca wiadomość o planowanym rozwodzie rodziców po 40 latach małżeństwa. Troje ich dorosłych dzieci – Ellen, Liv i Hakon – przyjmuje tę nowinę z niedowierzaniem. Rodzeństwo zmuszone jest zrewidować swój system wartości. Czy wszystko w to dotychczas wierzyli jest tylko iluzją?
Jak wytłumaczyć dzieciom decyzję dziadków? Może warto jednak spróbować spojrzeć na tę trudną sytuację oczami małżonków…
Współczesna rodzina Helgi Flatland wyróżnia się frapującą myślą filozoficzną na temat kondycji moralnej człowieka w odniesieniu do jego bliskich, która skłania czytelnika do refleksji. Zachwyca drobiazgowo dopracowana psychologia postaci. Powikłane relacje bohaterów, ich ambiwalentne uczucia odznaczają się realizmem. Helga Flatland opisując wszelkie niuanse i meandry ludzkich emocji daje się poznać jako bystry, uważny obserwator rzeczywistości – ukłon w stronę talentu pisarki. Autorka przekonująco ukazuje zarówno postacie kobiece jak i męskie. Odbiorca może pod pewnymi względami utożsamić się
z bohaterami utworu podczas lektury. Mnie osobiście najbliższa jest postać Hakona – wrażliwego buntownika, zwalczającego skostniałe schematy. Opisy wspomnień z dzieciństwa są w moim przekonaniu nadmiernie rozbudowane, niektóre anegdoty uważam za zbędne. Język narracji zyskuje głębię i siłę wyrazu dzięki subtelnie wystylizowanemu, znakomitemu polskiemu przekładowi Karoliny Drozdowskiej. Książka ta przekazuje wartości uniwersalne. Polecam miłośnikom literatury psychologicznej.
Beata Sowińska
DKK Złotów